ایزو ۲۵۹۶۴ بخش ۱ و ۲: دایره واژگان و تطابق با واژگان دیگر – راهنمایی برای سازمان‌های اطلاعاتی

ایزو ۲۵۹۶۴ (ISO 25964) استاندارد بین‌المللی برای مدیریت و استفاده از اصطلاحنامه‌ها و دایره واژگان کنترل‌شده در سازمان‌های اطلاعاتی است. این استاندارد در دو بخش ارائه می‌شود: بخش ۱ مربوط به طراحی و نگهداری دایره واژگان (Thesauri) و بخش ۲ مربوط به تطبیق و هماهنگی میان واژگان مختلف در سامانه‌های اطلاعاتی. رعایت این استاندارد برای کتابخانه‌ها، مراکز مستندسازی و پایگاه‌های داده اهمیت بالایی دارد زیرا باعث بهبود دسترسی به اطلاعات و هماهنگی بین سیستم‌ها می‌شود.

ایزو ۲۵۹۶۴ بخش ۱ و ۲ چیست؟

بخش ۱ ایزو ۲۵۹۶۴ اصول طراحی، ساختار و نگهداری دایره واژگان را تعریف می‌کند. این بخش شامل توصیه‌هایی برای سازماندهی اصطلاحات، تعریف روابط بین واژگان و استفاده از قواعد استاندارد برای تضمین انسجام و یکپارچگی اطلاعات است. بخش ۲ به تطبیق و هماهنگی واژگان بین سیستم‌های مختلف اختصاص دارد تا داده‌ها و اطلاعات بتوانند به راحتی میان پایگاه‌های داده، کتابخانه‌ها و مراکز اطلاعاتی به اشتراک گذاشته شوند.

کاربرد ایزو ۲۵۹۶۴ در سازمان‌های اطلاعاتی

پیاده‌سازی ایزو ۲۵۹۶۴ بخش ۱ و ۲ برای سازمان‌های اطلاعاتی مزایای زیادی دارد. با استفاده از این استاندارد، کتابخانه‌ها و مراکز مستندسازی می‌توانند واژگان کلیدی را به صورت دقیق و استاندارد مدیریت کنند و کاربران قادر خواهند بود اطلاعات مورد نظر خود را سریع‌تر و با دقت بیشتری جستجو کنند. علاوه بر این، تطبیق واژگان با سیستم‌های دیگر باعث می‌شود تبادل اطلاعات بین سازمان‌ها آسان‌تر و مؤثرتر انجام شود.

مزایای اخذ گواهی و پیاده‌سازی استاندارد

پیاده‌سازی ایزو ۲۵۹۶۴ بخش ۱ و ۲ مزایای زیر را برای سازمان‌ها فراهم می‌کند:

• بهبود کیفیت داده‌ها و یکپارچگی اطلاعات.
• تسهیل جستجو و بازیابی اطلاعات توسط کاربران و محققان.
• هماهنگی واژگان میان سیستم‌های مختلف و کاهش ناسازگاری اطلاعات.
• افزایش اعتبار علمی و بین‌المللی سازمان‌های اطلاعاتی.

مراحل آماده‌سازی برای پیاده‌سازی ایزو ۲۵۹۶۴ بخش ۱ و ۲

1. ارزیابی وضعیت فعلی واژگان و اصطلاحنامه‌های موجود در سازمان.
2. طراحی و ایجاد دایره واژگان استاندارد مطابق با بخش ۱.
3. تطبیق و هماهنگی واژگان با پایگاه‌های داده و سیستم‌های خارجی مطابق با بخش ۲.
4. آموزش کارشناسان و تیم‌های اطلاعاتی برای استفاده صحیح از استاندارد.
5. کنترل کیفیت و ممیزی داخلی برای اطمینان از انطباق کامل با استاندارد.

جمع‌بندی

ایزو ۲۵۹۶۴ بخش ۱ و ۲ ابزاری حیاتی برای سازمان‌های اطلاعاتی است که به دنبال مدیریت دقیق واژگان و تسهیل دسترسی به اطلاعات هستند. پیاده‌سازی این استاندارد باعث افزایش کیفیت داده‌ها، هماهنگی میان سیستم‌ها و بهبود تجربه کاربران می‌شود. سازمان‌هایی که این استاندارد را رعایت می‌کنند، علاوه بر ارتقای عملکرد داخلی، می‌توانند در سطح بین‌المللی اعتبار بیشتری کسب کرده و امکان همکاری مؤثر با سایر مراکز اطلاعاتی را فراهم کنند.