پیاده‌سازی بند ۴ استاندارد ISO 9001:2015 که به تحلیل و ارزیابی نیازها و انتظارات ذی‌نفعان، شناسایی محیط داخلی و خارجی و تعیین دامنه سیستم مدیریت کیفیت اشاره دارد، در سازمان‌های مختلف
به روش‌های گوناگون انجام می‌شود. در ادامه، نمونه‌هایی از نحوه پیاده‌سازی این بند در سازمان‌های مختلف آورده شده است:
۱. شرکت تولیدی (صنعت خودروسازی)
تحلیل محیط داخلی و خارجی:
تحلیل محیط داخلی: این شرکت می‌تواند نقاط قوت و ضعف خود را در زمینه تولید، تأمین مواد اولیه، و توانمندی‌های فنی شناسایی کند. برای مثال، قوت‌های آن می‌تواند شامل ماشین‌آلات پیشرفته و تیم فنی متخصص باشد، در حالی که ضعف‌ها ممکن است شامل مشکلات در مدیریت موجودی قطعات و نیاز به بهبود فرآیندهای تولید باشد.
تحلیل محیط خارجی: بررسی تهدیدات و فرصت‌ها از قبیل رقابت جهانی، تغییرات در قوانین ایمنی و زیست‌محیطی، نوسانات نرخ ارز و تغییرات در تقاضای بازار خودرو.
شناسایی و تحلیل ذی‌نفعان:
مشتریان: نیاز به خودروهای با کیفیت بالا و قیمت مناسب.
تأمین‌کنندگان: نیاز به روابط تجاری پایدار و پرداخت به‌موقع.
کارکنان: تمایل به ارتقاء مهارت‌ها و شرایط کاری ایمن.
ایزو
دامنه سیستم مدیریت کیفیت:
فرآیندهای تولید خودرو، تست‌های کنترل کیفیت، و خدمات پس از فروش در دامنه سیستم مدیریت کیفیت قرار دارند.
مستندسازی:
SWOT Analysis برای بررسی نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها.
گزارش نیازها و انتظارات ذی‌نفعان از جمله نظرسنجی‌های مشتریان و ارزیابی‌های کارکنان.
ایزو
—
۲. شرکت خدماتی (شرکت مشاوره فناوری اطلاعات)
تحلیل محیط داخلی و خارجی:
تحلیل محیط داخلی: شناسایی منابع داخلی همچون توانمندی‌های فنی و تیم مشاوران. ضعف‌ها می‌توانند شامل عدم استانداردسازی برخی از فرایندها و چالش‌های ارتباطی بین تیم‌ها باشد.
تحلیل محیط خارجی: در این حوزه، سازمان باید تغییرات در تکنولوژی، رقابت با سایر شرکت‌ها و تغییرات مقررات دولتی را در نظر بگیرد.
شناسایی و تحلیل ذی‌نفعان:
مشتریان: انتظار از شرکت این است که پروژه‌های مشاوره‌ای با کیفیت بالا و در زمان مقرر انجام شوند.
کارکنان: نیاز به آموزش‌های مستمر برای نگه‌داشتن سطح مهارت‌ها.
تأمین‌کنندگان: نیاز به قراردادهای شفاف و پرداخت منظم.
دامنه سیستم مدیریت کیفیت:
مشاوره و خدمات IT، اجرای پروژه‌ها، و پشتیبانی بعد از فروش در دامنه سیستم مدیریت کیفیت قرار دارند.
مستندسازی:
تحلیل SWOT برای بررسی تهدیدات رقابتی و فرصت‌های بازار.
شناسایی نیازها و انتظارات مشتریان از طریق نظرسنجی‌ها و تعاملات با تیم فروش.
ایزو
—
۳. سازمان آموزشی (دانشگاه یا مؤسسه آموزشی)
تحلیل محیط داخلی و خارجی:
**تحلیل محیط داخلی: شناسایی منابع انسانی، کیفیت محتوای آموزشی، و فرآیندهای پذیرش دانشجو.
تحلیل محیط خارجی: ارزیابی شرایط اجتماعی، اقتصادی و تغییرات در قوانین آموزشی، نیازهای جامعه و کارفرمایان برای مهارت‌های خاص.
شناسایی و تحلیل ذی‌نفعان:
دانشجویان: نیاز به کیفیت آموزشی بالا و دسترسی به منابع یادگیری مناسب.
اساتید: نیاز به حمایت در زمینه‌های آموزشی، پژوهشی و حرفه‌ای.
کارفرمایان: نیاز به فارغ‌التحصیلان با مهارت‌های مورد نیاز بازار کار.
دامنه سیستم مدیریت کیفیت:
آموزش‌های تخصصی، برنامه‌های تحصیلی، فرآیندهای پذیرش دانشجویان، ارزیابی‌های آموزشی و خدمات پشتیبانی در دامنه سیستم مدیریت کیفیت قرار دارند.
مستندسازی:
تحلیل نیازها و انتظارات ذی‌نفعان با نظرسنجی از دانشجویان و ارزیابی‌های اساتید.
مستند کردن ارزیابی‌های رقابتی و نیازهای جامعه و صنعت.
—
۴. بیمارستان یا مراکز درمانی
تحلیل محیط داخلی و خارجی:
**تحلیل محیط داخلی: بررسی منابع داخلی مانند پرسنل پزشکی، تجهیزات پزشکی، و کیفیت خدمات به بیماران.
تحلیل محیط خارجی: شناسایی تهدیدات و فرصت‌ها مانند تغییرات در سیاست‌های بهداشتی، رشد جمعیت و تغییرات در تقاضا برای خدمات درمانی.
شناسایی و تحلیل ذی‌نفعان:
بیماران: نیاز به خدمات پزشکی با کیفیت، دسترسی به درمان‌های سریع و مؤثر.
پرسنل پزشکی: نیاز به آموزش‌های مستمر، بهبود محیط کاری و تجهیزات پیشرفته.
دولت و سازمان‌های نظارتی: نیاز به رعایت استانداردهای بهداشتی و مقررات درمانی.
دامنه سیستم مدیریت کیفیت:
خدمات درمانی، مدیریت فرآیندهای بیماران، خدمات پشتیبانی، و ارزیابی‌های داخلی و خارجی در دامنه سیستم مدیریت کیفیت قرار دارند.
مستندسازی:
SWOT Analysis برای شناسایی قوت‌ها و ضعف‌ها، از جمله امکانات و چالش‌های منابع انسانی.
گزارش نیازها و انتظارات ذی‌نفعان از جمله بازخوردهای بیماران و ارزیابی‌های کارکنان درمانی.
—
۵. شرکت تولید مواد غذایی
تحلیل محیط داخلی و خارجی:
**تحلیل محیط داخلی: شناسایی فرآیندهای تولید، مدیریت تأمین مواد اولیه، و توانایی‌های تیم تولید.
تحلیل محیط خارجی: تهدیدات مربوط به رقابت در صنعت غذا، تغییرات در مقررات بهداشتی و نیازهای مصرف‌کنندگان.
شناسایی و تحلیل ذی‌نفعان:
مشتریان: نیاز به مواد غذایی با کیفیت، ایمن و دارای تاریخ انقضای مشخص.
تأمین‌کنندگان: نیاز به پرداخت منظم و روابط تجاری پایدار.
کارکنان: نیاز به محیط کاری ایمن و آموزش‌های مستمر.
دامنه سیستم مدیریت کیفیت:
فرآیندهای تولید، بسته‌بندی، کنترل کیفیت و پخش در دامنه سیستم مدیریت کیفیت قرار دارند.
مستندسازی:
تحلیل نیازها و انتظارات مشتریان با نظرسنجی‌ها و ارزیابی‌های کیفیت محصول.
گزارش ارزیابی ریسک و فرصت‌ها در تحلیل SWOT.
—
جمع‌بندی
پیاده‌سازی بند ۴ استاندارد ISO 9001:2015 در سازمان‌های مختلف شامل شناسایی محیط داخلی و خارجی، تحلیل نیازها و انتظارات ذی‌نفعان، و تعیین دامنه سیستم مدیریت کیفیت است. این پیاده‌سازی به سازمان‌ها کمک می‌کند تا فرآیندها و استراتژی‌های مؤثری برای بهبود کیفیت و دستیابی به اهداف خود ایجاد کنند.
در هر سازمان، بسته به نوع صنعت و خدمات، پیاده‌سازی این بند می‌تواند منحصر به فرد باشد و به‌طور خاص با توجه به نیازهای خاص هر سازمان انجام شود.
بدون دیدگاه