ساختار و الزامات استاندارد ایزو ۹۰۰۱

استاندارد ایزو ۹۰۰۱:۲۰۱۵ دارای یک ساختار مشخص و استاندارد است که مطابق با چارچوب Annex SL تدوین شده و شامل ۱۰ بند (Clause) است. این ساختار به سازمان‌ها کمک می‌کند تا یک سیستم مدیریت کیفیت (QMS) کارآمد را

طراحی و اجرا کنند.

—

🔹 ساختار استاندارد ایزو ۹۰۰۱:۲۰۱۵

بخش‌های غیرالزامی (مقدمه و کلیات)

* بند ۱: دامنه کاربرد (Scope) – مشخص می‌کند که استاندارد برای چه نوع سازمان‌هایی قابل استفاده است.

بند ۲: مراجع الزامی (Normative References) – اشاره به استانداردهای مرتبط مانند ایزو ۹۰۰۰ که تعاریف و اصطلاحات را ارائه می‌دهد.

بند ۳: اصطلاحات و تعاریف (Terms and Definitions) – شامل تعاریف کلیدی مورد استفاده در استاندارد.

—

🔹 الزامات استاندارد (بندهای ۴ تا ۱۰)

🟢 بند ۴: محیط سازمان (Context of the Organization)

 شناسایی عوامل داخلی و خارجی مؤثر بر سازمان

تعیین محدوده سیستم مدیریت کیفیت (QMS)

شناسایی نیازها و انتظارات ذی‌نفعان

🟢 بند ۵: رهبری (Leadership)

 تعهد مدیریت ارشد به اجرای سیستم مدیریت کیفیت

تدوین خط‌مشی کیفیت و ارتباط آن با استراتژی سازمان

تعیین مسئولیت‌ها و اختیارات در سازمان

🟢 بند ۶: برنامه‌ریزی (Planning)

 شناسایی ریسک‌ها و فرصت‌ها برای بهبود کیفیت

تعیین اهداف کیفیتی مشخص و قابل اندازه‌گیری

برنامه‌ریزی برای تغییرات سازمانی

🟢 بند ۷: پشتیبانی (Support)

 مدیریت منابع انسانی، مالی و فنی برای اجرای سیستم مدیریت کیفیت

آموزش کارکنان و ارتقای آگاهی آن‌ها درباره کیفیت

ایجاد فرآیندهای ارتباطی و مستندسازی اطلاعات

🟢 بند ۸: عملیات (Operation)

 برنامه‌ریزی و کنترل فرآیندها برای تولید محصول یا ارائه خدمات

کنترل تغییرات در فرآیندها

مدیریت ارتباط با مشتریان و تأمین‌کنندگان

کنترل کیفیت محصول یا خدمات در مراحل مختلف

🟢 بند ۹: ارزیابی عملکرد (Performance Evaluation)

 انجام ممیزی داخلی برای بررسی میزان انطباق با استاندارد

اندازه‌گیری و تجزیه‌وتحلیل عملکرد فرآیندها

بررسی رضایت مشتری و اقدامات اصلاحی

🟢 بند ۱۰: بهبود مستمر (Improvement)

 شناسایی عدم انطباق‌ها و اجرای اقدامات اصلاحی

افزایش کارایی و بهره‌وری سیستم مدیریت کیفیت

استفاده از رویکردهای نوآورانه برای بهبود فرآیندها

—

🔹 نتیجه‌گیری

استاندارد ایزو ۹۰۰۱:۲۰۱۵ یک چارچوب ساختاریافته ارائه می‌دهد که از شناخت محیط سازمان گرفته تا بهبود مستمر عملکرد را در بر می‌گیرد. پیاده‌سازی این الزامات به سازمان‌ها کمک می‌کند تا کیفیت خدمات و محصولات خود را افزایش

داده، کارایی را بهبود بخشند و رضایت مشتریان را تضمین کنند.