شناسایی و ردیابی محصولات نقش کلیدی در کنترل کیفیت، پاسخ‌گویی به شکایات مشتری، و جلوگیری از توزیع محصولات نامنطبق داره. این موضوع در بند ۸.۵.۲ استاندارد ISO 9001:2015 مطرح شده.
در ادامه، مروری ساختاریافته و کاربردی بر این موضوع داریم:
—
شناسایی و ردیابی محصولات در طول فرآیند تولید و خدمات
(مطابق بند ۸.۵.۲ استاندارد ایزو ISO 9001:2015)
—
۱. تعریف مفاهیم کلیدی
شناسایی (Identification):
یعنی مشخص کردن هر محصول یا خدمت از طریق کد، برچسب، شماره سریال، بارکد، رنگ یا هر روش دیگر به‌منظور تشخیص آن در فرآیند تولید.
ردیابی (Traceability):
یعنی توانایی ردیابی مسیر یک محصول از ابتدا (مواد اولیه) تا انتها (تحویل به مشتری) و بالعکس.
—
۲. ضرورت‌ها و کاربردها
کنترل محصولات در حین تولید
تفکیک محصولات مشابه با مشخصات متفاوت
جلوگیری از اختلاط یا استفاده نادرست
ردیابی منشأ مشکل در صورت بروز نقص
پاسخ سریع به شکایت مشتری یا فراخوان محصول
—
۳. روش‌های شناسایی محصول
شماره‌گذاری محصولات یا قطعات
استفاده از برچسب‌های چاپی، رنگ، بارکد یا RFID
کدگذاری موقعیت‌ها در انبار یا خط تولید
ثبت اطلاعات روی فرم‌های کنترلی یا دیجیتال
—
۴. روش‌های ردیابی محصول
ثبت سری ساخت (Batch Number)
ثبت نام تأمین‌کننده مواد اولیه
نگهداری سوابق عملیات انجام‌شده بر روی هر واحد محصول
ارتباط بین سفارش مشتری، شماره سریال محصول و اپراتور تولید
—
۵. الزامات برای ردیابی در برخی صنایع ایزو
در صنایع خاص مثل دارویی، غذایی، خودروسازی و هوافضا، ردیابی ممکنه الزام قانونی یا قراردادی باشه. در این موارد لازم است:
امکان ردیابی کامل عقب‌گرد (Backward) تا مواد اولیه
امکان ردیابی کامل رو به جلو (Forward) تا مشتری نهایی
حفظ سوابق برای دوره‌های زمانی مشخص‌شده در مقررات
—
۶. نقش شناسایی و ردیابی در اهداف کیفیت ایزو
افزایش سرعت واکنش به عدم انطباق‌ها
کاهش هزینه‌های ناشی از عیب و دوباره‌کاری
افزایش رضایت مشتری و اعتماد به برند
افزایش کنترل داخلی و قابلیت پیگیری
بدون دیدگاه