پیادهسازی ایزو در کارخانههای مربا؛ کنترل قند و pH استاندارد
مقدمه
پیادهسازی ایزو در کارخانههای مربا نقش اساسی در تضمین کیفیت، ایمنی و ثبات محصول دارد. مربا بهعنوان یکی از محصولات حساس صنایع غذایی، نیازمند کنترل دقیق قند، pH، زمان پخت و بستهبندی ایمن است. هرگونه خطا در این مراحل میتواند باعث فساد، کپکزدگی، تخمیر ناخواسته و تغییر کیفیت شود. استانداردهای ایزو، بهخصوص ISO 22000 و HACCP، مجموعهای از الزامات جهانی ارائه میدهند که کارخانههای مرباسازی با اجرای آن میتوانند فرآیند تولید را کاملاً بهینه، ایمن و قابل ردیابی کنند.
اهمیت استاندارد ایزو در تولید مربا
مربا محصولی است که در آن تعادل بین میزان قند و مقدار pH حیاتی است. این تعادل مانع رشد میکروارگانیسمهای مضر میشود و ماندگاری محصول را تضمین میکند. استانداردهای ایزو کمک میکنند:
- فرایند پخت با دمای ثابت و کنترلشده انجام شود.
- غلظت قند بهصورت دقیق اندازهگیری و استاندارد شود.
- pH محصول با ابزارهای معتبر پایش شود.
- مواد اولیه بهصورت کاملاً بهداشتی دریافت و ذخیره شوند.
- بستهبندی نهایی در محیط کنترلشده انجام گیرد.
کنترل قند در چارچوب استاندارد ایزو
یکی از مهمترین معیارهای کیفیت مربا، میزان Brix یا درصد مواد جامد محلول (عمدتاً قند) است. ایزو الزام میکند که:
- غلظت قند قبل از پخت، حین پخت و پس از پخت اندازهگیری شود.
- در صورت انحراف از محدوده استاندارد، اقدامات اصلاحی فوری انجام شود.
- فرآیند پخت بهگونهای کنترل شود که از کاراملیشدن یا سوختگی جلوگیری گردد.
- از دستگاههای سنجش Brix با کالیبراسیون معتبر استفاده شود.
این کنترل دقیق باعث میشود محصول نهایی قوام مناسب، طعم ثابت و ماندگاری طولانیتری داشته باشد.
کنترل pH مطابق استاندارد ایزو
pH مربا یکی از مؤثرترین عوامل جلوگیری از فساد میکروبی است. طبق الزامات ایزو:
- pH باید در محدوده استاندارد (معمولاً بین ۲.۸ تا ۳.۵) قرار گیرد.
- دمای محصول هنگام اندازهگیری pH باید کنترل شود تا نتایج دقیق ارائه شود.
- در صورت خارج شدن از محدوده، اصلاح با افزودن اسیدهای خوراکی مجاز انجام میشود.
- ثبت مقادیر pH یکی از الزامات ممیزی ایزو است.
پایش مداوم pH باعث میشود مربا از نظر میکروبی ایمن و از نظر طعمی متعادل باشد.
فرآیند تولید مربا در چارچوب ایزو
ایزو فرایند تولید مربا را از ابتدای ورود مواد اولیه تا بستهبندی استانداردسازی میکند. این مراحل شامل:
- دریافت و بازرسی میوه تازه
- شستوشوی کامل و سورتینگ
- پخت مرحلهای و کنترل دما
- افزودن شکر و ژلاتینهکنندهها طبق دستورالعمل مکتوب
- کنترل غلظت و pH در نقاط بحرانی
- پر کردن در ظروف بهداشتی در دمای استاندارد
- بستن دربها با دستگاه استریل و ایمن
- نگهداری در انبار کنترلشده
مستندسازی تمام مراحل یکی از ملزومات اصلی ایزو است و در ممیزیهای دورهای بررسی میشود.
مزایای پیادهسازی ایزو در کارخانههای مربا
اجرای استانداردهای ایزو برای کارخانههای مرباسازی مزایای بسیاری دارد، از جمله:
- کاهش احتمال فساد و برگشتی محصول
- افزایش ماندگاری و کیفیت یکنواخت مربا
- قابلیت صادرات به دلیل رعایت استانداردهای بینالمللی
- مدیریت بهتر منابع، مواد اولیه و انرژی
- ایجاد اعتماد بیشتر در بازار و میان مصرفکنندگان
جمعبندی
پیادهسازی ایزو در کارخانههای مربا گامی اساسی برای تولید محصول ایمن، خوشطعم و استاندارد است. کنترل دقیق قند و pH طبق الزامات ایزو و مستندسازی تمامی مراحل باعث میشود کیفیت نهایی محصول حفظ شود و برند در بازار رقابتی جایگاه محکمی پیدا کند. هر کارخانهای که بهدنبال رشد پایدار است، باید استانداردهای ایزو را بهطور کامل در فرآیندهای خود اجرا کند.
بدون دیدگاه