پیاده‌سازی استاندارد ایزو ۲۲۰۰۰ در سازمان‌ها، به‌ویژه در صنایع غذایی، با مزایای فراوانی همراه است؛ اما در عین حال، چالش‌ها و موانعی نیز در این مسیر وجود دارد که در صورت عدم شناسایی و مدیریت مناسب، می‌توانند مانع موفقیت سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی شوند.
در ادامه، مهم‌ترین چالش‌های رایج در مسیر پیاده‌سازی ایزو ۲۲۰۰۰ آورده شده‌اند:
—
۱. نبود آگاهی و تعهد مدیریت ارشد
برخی مدیران، پیاده‌سازی ایزو ۲۲۰۰۰ را صرفاً یک الزام نمایشی یا تجملی می‌دانند.
بدون حمایت و تأمین منابع از سوی مدیریت، سیستم به‌درستی اجرا نمی‌شود.
—
۲. مقاومت کارکنان در برابر تغییر
تغییر فرهنگ سازمانی و اجرای رویه‌های جدید با مقاومت برخی کارکنان مواجه می‌شود.
این مقاومت ممکن است ناشی از ترس، ناآگاهی یا افزایش مسئولیت باشد.
—
۳. کمبود آموزش و تخصص داخلی
نداشتن دانش کافی درباره مفاهیم HACCP، oPRP، مستندسازی و ممیزی داخلی
نبود نیروی متخصص در واحد تضمین کیفیت یا تیم HACCP
—
۴. درک نادرست از الزامات استاندارد
بسیاری از سازمان‌ها الزامات ایزو ۲۲۰۰۰ را با HACCP کلاسیک یا سایر استانداردها اشتباه می‌گیرند.
تفکیک صحیح بین PRP، oPRP، CCP و تحلیل خطر نیازمند درک عمیق است.
—
۵. دشواری در تهیه و کنترل مستندات
عدم توانایی در طراحی رویه‌ها، فرم‌ها، و ثبت سوابق مطابق با الزامات استاندارد
پراکندگی مستندات یا عدم انطباق نسخه‌ها
—
۶. ناهماهنگی میان بخش‌ها
بخش‌هایی مانند تولید، انبار، آزمایشگاه و خرید ممکن است هماهنگی لازم را نداشته باشند.
نبود ارتباط مؤثر میان اعضای تیم ایمنی غذا
—
۷. دشواری در ارزیابی و تحلیل خطرات غذایی
تحلیل علمی و ساخت‌یافته خطرات نیازمند اطلاعات دقیق و بین‌بخشی است.
سازمان‌هایی که داده یا تجربه کافی ندارند، در طراحی برنامه‌های کنترلی دچار مشکل می‌شوند.
—
۸. تأمین‌کنندگان غیرمعتبر یا ناکارآمد
نداشتن سیستم کنترل کیفی تأمین‌کنندگان
نبود اطلاعات کافی از نظر ایمنی مواد اولیه
—
۹. مشکلات مالی و منابع محدود
هزینه آموزش، مشاوره، پایش‌های آزمایشگاهی، بهبود زیرساخت‌ها و اخذ گواهینامه ممکن است سنگین باشد.
سازمان‌های کوچک و متوسط (SMEs) بیش‌تر با این چالش مواجه‌اند.
—
۱۰. پیچیدگی هم‌راستاسازی با سایر استانداردها
اگر سازمان هم‌زمان ایزو ۹۰۰۱، HACCP، GMP یا سایر سیستم‌ها را نیز دارد، یکپارچه‌سازی ممکن است دشوار باشد مگر با طراحی سیستم مدیریتی یکپارچه (IMS).
—
۱۱. عدم به‌روزرسانی سیستم پس از اخذ گواهینامه
برخی سازمان‌ها پس از دریافت گواهی، سیستم را رها می‌کنند و نگهداری، پایش و بهبود را جدی نمی‌گیرند.
—
راهکارهایی برای غلبه بر چالش‌ها:
آموزش مداوم و هدفمند همه کارکنان
مشارکت فعال مدیریت ارشد
استفاده از مشاور متخصص یا تیم داخلی مجرب
طراحی ساده و کاربردی مستندات
ممیزی‌های داخلی واقعی و منظم
فرهنگ‌سازی و مشارکت همه‌جانبه در سازمان
بدون دیدگاه