افزایش بهرهوری در سازمانها نیازمند بهکارگیری همزمان ابزارهای مدیریتی مؤثر و سیستمهای استاندارد است. ایزو (ISO) و فایو اس (5S) هر دو از قویترین ابزارهای بهبود سازمانی هستند که در صورت تلفیق هوشمندانه، میتوانند بهرهوری را بهصورت قابلتوجهی افزایش دهند.
در ادامه، نحوه استفاده از ایزو و 5S برای افزایش بهرهوری در سازمان را بهصورت مرحلهای و عملی بررسی میکنیم:
—
✅ ۱. ایجاد نظم عملیاتی با 5S (زیرساخت بهرهوری)
5S بهعنوان پایهایترین ابزار بهرهوری، محیط کار را آماده و ساختیافته میکند:
حذف اقلام زائد (Seiri): کاهش شلوغی، آزادسازی فضا و کاهش زمان جستجو
چیدمان بهینه ابزار و مواد (Seiton): افزایش سرعت دسترسی و جلوگیری از وقفه در کار
پاکیزگی مداوم (Seiso): جلوگیری از خرابی ماشینآلات، کاهش حوادث کاری
استانداردسازی فعالیتها (Seiketsu): اجرای یکنواخت و پایدار رویهها
نهادینهسازی رفتارهای بهرهور (Shitsuke): ایجاد فرهنگ انضباط و پیشگیری از بازگشت به بینظمی
🔸 نتیجه: افزایش راندمان، کاهش خطا، افزایش رضایت کارکنان
—
✅ ۲. استقرار سیستم مدیریت کیفیت ایزو (کنترل و بهبود فرآیندها)
ایزو ۹۰۰۱ با ساختار سیستماتیک خود، بهرهوری را در سطح فرآیندهای سازمانی بالا میبرد:
تعریف دقیق فرآیندها: جلوگیری از دوبارهکاری و تداخل وظایف
نظارت بر عملکرد: پایش مستمر شاخصها و استفاده از دادهها برای تصمیمگیری
کنترل کیفیت محصول/خدمات: کاهش ضایعات، افزایش رضایت مشتری
اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه: حذف دلایل ریشهای مشکلات
بهبود مستمر: ارتقای کارایی و اثر بخشی در طول زمان
🔸 نتیجه: ثبات عملکرد، کاهش هزینهها، ارتقاء کیفیت خدمات یا محصولات
—
✅ ۳. ترکیب قدرت 5S و ایزو برای حداکثر بهرهوری
حوزه نقش 5S نقش ایزو
محیط کاری نظم، پاکیزگی، ایمنی الزامات محیط مناسب فرآیند
فرآیندها استانداردسازی دیداری مستندسازی و کنترل فرآیند
پرسنل مشارکت فعال، انضباط آموزش، صلاحیت و نقشهای شفاف
ارزیابی عملکرد چکلیستها، بازدید روزانه ممیزی داخلی، بازنگری مدیریت
بهبود حذف اتلافها ساختار بهبود مستمر (PDCA)
🔹 با ترکیب این دو رویکرد، سازمان نهتنها بهرهوری را افزایش میدهد، بلکه آن را پایدار و قابل اندازهگیری میکند.
—
✅ ۴. مثالهای واقعی از افزایش بهرهوری با ایزو و 5S
شرکت تولیدی: با اجرای 5S زمان جستجوی ابزار ۵۰٪ کاهش یافت، سپس با ایزو ۹۰۰۱ ضایعات خط تولید ۳۰٪ کاهش یافت.
سازمان خدماتی: با ساماندهی میزهای کارکنان و فرآیندهای پشتیبانی، پاسخدهی به مشتریان سریعتر شد و با ایزو، کیفیت خدمات پایدار ماند.
واحد اداری: با چکلیستهای 5S، گردش اسناد سریعتر شد و با مستندسازی فرآیندها در ایزو، زمان پردازش درخواستها ۲۰٪ کاهش یافت.
—
🧩 جمعبندی:
برای افزایش واقعی بهرهوری:
از 5S برای ایجاد یک محیط کار منظم، پاکیزه و ساختیافته استفاده کنید
سپس با ایزو ۹۰۰۱ یا دیگر استانداردهای مرتبط، فرآیندها را مستندسازی و کنترل کنید
هر دو را بهصورت مداوم، هدفمند و یکپارچه به کار ببرید
بدون دیدگاه