استاندارد ایزو ۳۸۳۴ (ISO 3834) مجموعه‌ای از الزامات و معیارهای مدیریت کیفیت برای فرآیندهای جوشکاری در صنایع مختلف است. این استاندارد به‌ویژه برای اطمینان از
کیفیت بالا و رعایت اصول کنترل کیفیت در فرآیندهای جوشکاری طراحی شده است. در این استاندارد، الزامات و معیارهای جوشکاری به‌طور خاص به شش بخش تقسیم شده
است که هرکدام به یکی از جنبه‌های اساسی جوشکاری می‌پردازد.
الزامات و معیارهای اصلی در ایزو ۳۸۳۴
۱. الزامات سیستم مدیریت کیفیت
سازمان‌ها باید یک سیستم مدیریت کیفیت (QMS) برای فرآیندهای جوشکاری ایجاد و پیاده‌سازی کنند. این سیستم باید شامل مستندات دقیق، دستورالعمل‌ها، و روش‌های
اجرایی باشد.
الزامات مستندسازی: شامل ثبت و نگهداری سوابق مربوط به جوشکاری، از جمله مشخصات جوش‌ها، تست‌ها و بازرسی‌ها.
ممیزی داخلی: سازمان باید ممیزی‌های داخلی منظم برای ارزیابی انطباق با الزامات ایزو ۳۸۳۴ انجام دهد و مشکلات شناسایی‌شده را رفع کند.
۲. الزامات منابع
نیروی انسانی: کارکنان جوشکاری باید دارای صلاحیت و تجربه کافی باشند. ایزو ۳۸۳۴ از سازمان‌ها می‌خواهد که پرسنل خود را بر اساس نیازهای خاص هر پروژه، آموزش
داده و توانمند کنند.
تجهیزات: تجهیزات جوشکاری باید دارای عملکرد مناسب و ایمن باشند. سازمان‌ها باید تجهیزات خود را تحت نگهداری و بازرسی‌های منظم قرار دهند تا از دقت و ایمنی آن‌ها
اطمینان حاصل کنند.
مواد اولیه: مواد مصرفی و فلزات باید از نظر کیفیت و مشخصات فنی مطابق با استانداردهای مربوطه باشند.
۳. الزامات فرآیند جوشکاری
روش‌های جوشکاری: فرآیندهای جوشکاری باید به‌طور استاندارد و مطابق با مشخصات فنی تعریف‌شده انجام شوند. این شامل انتخاب درست روش جوشکاری (مانند
جوشکاری با قوس الکتریکی، جوشکاری تیگ و میگ، و غیره) و تطابق با الزامات طراحی است.
کنترل کیفیت در فرآیند جوشکاری: کیفیت جوش‌ها باید از طریق کنترل‌های درون‌فرآیندی مانند بررسی‌های بصری، تست‌های غیرمخرب (NDT)، و آزمایش‌های مکانیکی (مانند
کشش و ضربه) کنترل شود.
پارامترهای جوشکاری: سازمان‌ها باید پارامترهای جوشکاری (مانند جریان الکتریکی، ولتاژ، سرعت جوشکاری و دما) را به‌دقت کنترل کنند تا جوش‌های باکیفیت تولید شوند.
۴. الزامات بازرسی و تست
بازرسی‌ها و آزمایش‌ها: پس از جوشکاری، باید جوش‌ها مورد بازرسی قرار گیرند. این بازرسی می‌تواند شامل آزمایش‌های فنی مانند آزمون‌های کشش، خمش، ضربه و
آزمون‌های غیرمخرب (NDT) مانند اشعه ایکس (X-ray) یا آزمایش‌های اولتراسونیک (UT) باشد.
تست‌های پذیرش جوش: جوش‌ها باید مطابق با دستورالعمل‌ها و استانداردهای تعیین‌شده آزمایش شوند و در صورت عدم انطباق، باید اقدامات اصلاحی انجام شود.
۵. الزامات مستندسازی و سوابق
تمامی عملیات جوشکاری باید به‌طور دقیق مستند شوند. مستندات باید شامل موارد زیر باشند:
مشخصات جوش‌ها: مشخصات فنی و ابعاد جوش‌ها
پارامترهای جوشکاری: اطلاعات مربوط به جریان، ولتاژ و سایر پارامترهای اجرایی
نتایج بازرسی و آزمون‌ها: نتایج بازرسی‌ها و آزمون‌های انجام‌شده
گزارش‌های ممیزی و ارزیابی‌ها: سوابق مربوط به ممیزی‌ها و ارزیابی‌های انجام‌شده در فرآیندهای جوشکاری
این مستندات باید به‌طور منظم به‌روز شوند و در دسترس باشند تا بتوانند در ممیزی‌های داخلی و خارجی مورد استفاده قرار گیرند.
۶. الزامات اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه
اقدامات اصلاحی: در صورت شناسایی مشکلات یا انحراف از استانداردها، باید اقدامات اصلاحی انجام شود تا از تکرار مشکلات جلوگیری گردد.
اقدامات پیشگیرانه: علاوه بر اقدامات اصلاحی، باید اقداماتی برای جلوگیری از بروز مشکلات مشابه در آینده اتخاذ شود. این اقدامات می‌توانند شامل بهبود روش‌های کاری،
به‌روزرسانی تجهیزات، یا تغییر در فرآیندهای تولید باشند.
معیارهای جوشکاری در ایزو ۳۸۳۴
ایزو ۳۸۳۴ علاوه بر الزامات، معیارهایی برای ارزیابی کیفیت جوش‌ها ارائه می‌دهد. برخی از این معیارها عبارتند از:
۱. دقت جوش‌ها: جوش‌ها باید مطابق با طرح و نقشه‌های فنی مشخص شوند و هیچ‌گونه نقص ظاهری یا ساختاری مانند ترک‌ها یا تخلخل‌ها نباید در جوش‌ها وجود داشته
باشد.
2. مقاومت مکانیکی: جوش‌ها باید دارای مقاومت مکانیکی مناسب باشند و توانایی تحمل بارهای عملیاتی را داشته باشند. تست‌های کشش و ضربه برای ارزیابی این ویژگی‌ها
ضروری است.
3. مقاومت به خوردگی: در جوش‌هایی که در معرض محیط‌های خورنده قرار دارند، باید مقاومت به خوردگی جوش‌ها نیز تأمین شود.
4. عدم انحراف از پارامترهای فنی: جوش‌ها باید مطابق با پارامترهای فنی مشخص‌شده (مانند جریان، ولتاژ، سرعت جوشکاری و غیره) انجام شوند و انحراف از این پارامترها
ممکن است موجب کاهش کیفیت جوش شود.
نتیجه‌گیری:
ایزو ۳۸۳۴ مجموعه‌ای از الزامات و معیارهای جامع را برای فرآیندهای جوشکاری ارائه می‌دهد که از کیفیت و ایمنی جوش‌ها در صنایع مختلف اطمینان حاصل می‌کند. این
بدون دیدگاه