—
۱. ممیزی داخلی (Internal Audit)
در همه ایزوها (مثلا ISO 9001، ISO 14001، ISO 45001) ممیزی داخلی الزامی هست.
ممیزی یعنی بررسی سیستماتیک اینکه آیا فرآیندها طبق استاندارد و برنامه پیش میرن یا نه.
هدف: کشف عدم انطباق‌ها قبل از اینکه مشکلات بزرگ بشن.
روش‌ها:
چک‌لیست‌های ممیزی
مصاحبه با کارکنان
مشاهده مستقیم عملیات
بررسی سوابق و مستندات
—
۲. پایش عملکرد با KPI ها
استفاده از شاخص‌های کلیدی عملکرد (که در پاسخ قبلی گفتم چطور طراحی میشه).
مقایسه‌ی نتایج واقعی با اهداف تعیین‌شده.
مثلا: نرخ ضایعات، زمان پاسخگویی به شکایات، میزان مصرف انرژی.
—
۳. بازرسی‌های فنی و کنترل کیفیت (QC Inspections)
مخصوصا در سیستم‌هایی مثل ISO 9001 یا ISO 22000 خیلی پرکاربرده.
شامل کنترل ورودی‌ها، فرآیند حین تولید و خروجی نهایی محصولات یا خدمات میشه.
روش‌ها:
نمونه‌برداری و آزمون‌های فنی
چک‌لیست‌های کنترل کیفی
استفاده از ابزارهای اندازه‌گیری دقیق (کالیبره شده طبق الزامات)
—
۴. سنجش رضایت مشتریان (Customer Satisfaction Monitoring)
یکی از روش‌های کلیدی در ایزوهاست، مخصوصا ISO 9001.
شامل نظرسنجی‌ها، تحلیل شکایات مشتری، نرخ بازگشت مشتری و …
—
۵. اندازه‌گیری ریسک‌ها و فرصت‌ها
ایزوهای جدید مثل ISO 9001:2015 یا ISO 45001:2018 میگن باید ریسک‌ها و فرصت‌ها رو شناسایی و مرتب پایش کرد.
روش‌هایی مثل FMEA (تحلیل حالات خطا)، HAZOP یا ارزیابی‌های ماتریسی خیلی استفاده میشه.
—
۶. پایش زیست‌محیطی یا ایمنی (Specific Monitoring)
در ISO 14001 یا ISO 45001 باید عوامل محیطی یا ایمنی پایش بشه.
مثلا:
اندازه‌گیری انتشار گازهای آلاینده
اندازه‌گیری سطح نویز یا گرد و غبار محیط کار
آزمایشات پزشکی دوره‌ای برای کارکنان
—
۷. تحلیل داده‌ها (Data Analysis)
سازمان باید داده‌های پایش شده را تحلیل کند تا روندها، تغییرات، مشکلات یا فرصت‌های بهبود را شناسایی کند.
ابزارهایی مثل نمودارهای کنترل (Control Charts)، تحلیل علت و معلول (Fishbone Diagram) یا تحلیل Pareto خیلی کاربرد دارند.
—
خلاصه تصویری:
> ممیزی داخلی + KPI + بازرسی فنی + نظرسنجی مشتریان + تحلیل داده‌ها + اندازه‌گیری ریسک‌ها + پایش‌های تخصصی
=> نتیجه: کنترل بهتر، تصمیم‌گیری دقیق‌تر، بهبود مداوم
بدون دیدگاه