استاندارد ایزو ۳۸۳۴ (ISO 3834) بهطور کلی به ساختار و الزامات سیستمهای مدیریت کیفیت در فرآیندهای جوشکاری پرداخته است. این استاندارد دارای شش بخش اصلی
است که هرکدام به یک جنبه خاص از فرآیند جوشکاری و کنترل کیفیت مربوط میشود. این بخشها شامل الزامات مرتبط با جوشکاری، مستندسازی، منابع، بازرسی و
آزمونها، و اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه هستند. در اینجا ساختار کلی ایزو ۳۸۳۴ و بخشهای مختلف آن بهتفصیل توضیح داده شده است:
ساختار کلی ایزو ۳۸۳۴ و بخشهای مختلف آن
۱. بخش ۱: دامنه کاربرد (Scope)
این بخش به شرح دامنه و محدوده کاربرد ایزو ۳۸۳۴ میپردازد و مشخص میکند که این استاندارد برای کدام صنایع و فرآیندهای جوشکاری مناسب است.
ایزو ۳۸۳۴ برای صنایع مختلفی که نیاز به جوشکاری دارند، از جمله صنعت خودرو، کشتیسازی، انرژی، نفت و گاز، و صنایع ساختمانی، قابل استفاده است.
2. بخش ۲: ارزیابی الزامات عمومی (Normative references)
در این بخش، مراجع و استانداردهای مربوطه بهعنوان منابعی که باید برای انطباق با ایزو ۳۸۳۴ در نظر گرفته شوند، معرفی شدهاند.
این بخش بهویژه به استانداردهای ملی و بینالمللی مرتبط با جوشکاری اشاره میکند که باید در کنار ایزو ۳۸۳۴ رعایت شوند.
3. بخش ۳: اصطلاحات و تعاریف (Terms and definitions)
این بخش به تعریف اصطلاحات کلیدی مورد استفاده در استاندارد ایزو ۳۸۳۴ میپردازد.
تعاریف دقیق و روشن از واژگان و مفاهیم مختلف جوشکاری و فرآیندهای مرتبط با آن برای درک بهتر الزامات استاندارد ضروری است.
4. بخش ۴: الزامات سیستم مدیریت کیفیت (Quality management system requirements)
این بخش به الزامات کلی برای سیستم مدیریت کیفیت در فرآیندهای جوشکاری اشاره دارد.
سازمانها باید سیستمهای مدیریت کیفیت منطبق با ایزو ۳۸۳۴ را پیادهسازی کنند، که شامل مستندسازی فرآیندها، ایجاد روشهای اجرایی، و نظارت بر اجرای فرآیندهای
جوشکاری است.
در این بخش، مستندات و دستورالعملها، مسئولیتها و اختیارات، ممیزیهای داخلی و ارزیابی عملکرد مورد بررسی قرار میگیرند.
5. بخش ۵: الزامات منابع (Resource requirements)
این بخش به منابع مورد نیاز برای جوشکاری با کیفیت مطابق ایزو ۳۸۳۴ میپردازد.
نیروی انسانی: پرسنل باید آموزشهای لازم را دیده و دارای مهارتهای کافی برای انجام جوشکاری مطابق با استاندارد باشند.
تجهیزات و مواد: تجهیزات جوشکاری باید مطابق با مشخصات استاندارد و ایمنی باشند. همچنین، مواد اولیه مانند الکترودها و گازها باید از کیفیت مطلوب برخوردار باشند.
محیط کار: محیط کار باید شرایط ایمن و مناسبی برای انجام فرآیندهای جوشکاری فراهم کند.
۶. بخش ۶: الزامات فرآیند جوشکاری (Welding process requirements)
این بخش شامل الزامات خاص برای فرآیند جوشکاری است که باید در حین جوشکاری رعایت شود.
روشهای جوشکاری: باید فرآیندهای مناسب جوشکاری بر اساس نوع پروژه انتخاب و اجرا شوند.
کنترل کیفیت در جوشکاری: جوشها باید از نظر کیفیت تحت کنترل دقیق قرار گیرند، که این شامل نظارت بر پارامترهای جوشکاری، بررسیهای بصری و تستهای مکانیکی
مانند تست کشش و ضربه است.
تستها و بازرسیها: پس از جوشکاری، بازرسیها و آزمونهای مختلف باید انجام شود تا از انطباق جوشها با استانداردها اطمینان حاصل گردد.
۷. بخش ۷: الزامات بازرسی و تست (Inspection and testing requirements)
این بخش به بازرسیها و آزمونهای مورد نیاز برای اطمینان از کیفیت جوشها میپردازد.
بازرسیها میتوانند شامل بررسیهای بصری و تستهای غیرمخرب مانند اشعه ایکس (X-ray) یا اولتراسونیک (UT) باشند.
آزمونهای مکانیکی برای ارزیابی مقاومت جوشها نیز باید بهطور منظم انجام شود.
8. بخش ۸: مستندسازی و سوابق (Documentation and records requirements)
در این بخش، الزامات مستندسازی دقیق فرآیندهای جوشکاری و نگهداری سوابق مختلف تعریف شده است.
مستندات باید شامل اطلاعات مربوط به روشهای جوشکاری، پارامترهای استفادهشده، نتایج بازرسیها و آزمونها، و گزارشهای ممیزی و ارزیابیهای داخلی باشند.
سوابق باید بهطور مرتب نگهداری شده و برای ممیزیها و ارزیابیها در دسترس قرار گیرند.
9. بخش ۹: اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه (Corrective and preventive actions)
این بخش به شناسایی و رفع مشکلات و انحرافات از استانداردهای جوشکاری میپردازد.
سازمانها باید اقداماتی را برای اصلاح مشکلات موجود و پیشگیری از بروز مشکلات مشابه در آینده انجام دهند.
اقدامات اصلاحی میتوانند شامل بهبود روشهای جوشکاری، بهروزرسانی تجهیزات و آموزشهای اضافی برای پرسنل باشند.
10. بخش ۱۰: ممیزی و ارزیابی عملکرد (Audits and performance evaluation)
در این بخش، الزامات برای انجام ممیزیهای داخلی و ارزیابیهای دورهای عملکرد سیستم مدیریت کیفیت جوشکاری ارائه شده است.
ارزیابی عملکرد شامل بررسی فرآیندهای جوشکاری، شناسایی نقاط ضعف و پیشنهاد اقدامات بهبود است.
نتیجهگیری
استاندارد ایزو ۳۸۳۴ یک چارچوب جامع برای کنترل کیفیت در فرآیندهای جوشکاری ارائه میدهد که در آن تمامی جوانب از منابع انسانی و تجهیزات گرفته تا فرآیندهای
بدون دیدگاه